Czym są wady zgryzu?

Wysunięte do przodu, do tyłu czy obrócone lekko w stosunku do innych zęby nie należą do dużych problemów ortodontycznych i zwykle da się je bardzo łatwo naprawić. Prawidłowo osadzone powinny tkwić prostopadle w łuku o kształcie półkola i stykać się ze sobą powierzchniami bocznymi. Po zaciśnięciu obydwa łuki mają stworzyć jedną, równą, zaokrągloną „ścianę”, natomiast przy zamknięciu ust górny powinien całkowicie osłaniać dolny od zewnątrz. Wszelkie odchylenia od tego standardu to właśnie wady zgryzu. Rodzaje tych defektów są różne. Jest jednak dobra wiadomość – większość z nich można wyleczyć.

Skąd się biorą problemy z uzębieniem?

Nawet gdy niemowlę nie ma jeszcze zębów, już kształtują się u niego ich zawiązki. Poprzez nieprawidłową stymulację mięśnia języka, a także dziąseł dziecka można niestety mu zaszkodzić, ponieważ istnieje ryzyko, że wyżynające się zęby będą rosły w nieprawidłowy sposób. Niektóre rodzaje wad zgryzu mają charakter wrodzony i nie da się im zapobiec, jednak wielu da się uniknąć poprzez dbanie o wyrabianie prawidłowych nawyków żywieniowych u malucha. Karmienie butelką, długie używanie smoczka czy ssanie kciuka należą do zachowań niepożądanych, z którymi należy uważać. To właśnie w okresie niemowlęcym kształtuje się bardzo wiele cech związanych z uzębieniem dorosłego człowieka.

Rodzaje wad zgryzu u dzieci

Gdy u dzieci pojawiają się pierwsze zęby mleczne, są one niewielkich rozmiarów i ich głównym problemem bywa próchnica, a nie nieprawidłowe ułożenie. Jednak już na tym etapie można zaobserwować rodzaje zgryzu u dziecka – stomatolog na pierwszych wizytach zwykle informuje, na co należy uważać i w jaki sposób zapobiegać problemom ortodontycznym u małego pacjenta. Jakie są najczęstsze rodzaje wad zgryzu u dzieci?
  • krzyżowy – zęby dolne zakrywają niektóre górne lub cały łuk,
  • tyłozgryz – żuchwa jest przesunięta do dołu w stosunku do szczęki, co charakteryzuje się cofnięciem brody,
  • przodozgryz – żuchwa jest wysunięta do przodu, co powoduje wysunięcie się brody,
  • otwarty – przy zaciśnięciu zębów pomiędzy dolnym a górnym łukiem pozostaje szpara,
  • stłoczenie – zęby nie mieszczą się w łuku, mają chaotyczny wygląd,
  • diastema – wyraźne szpary pomiędzy zębami,
  • brak zawiązków zębowych – niewyrastające zęby stałe,
  • zatrzymany ząb – w pełni rozwinięty ząb zostaje zatrzymany w kości, nie wychodzi na powierzchnię.

Jak można leczyć wady zgryzu u dzieci?

Nie wszystkim nieprawidłowościom ułożenia zębów można zapobiec. Dlatego też jeszcze w okresie zastępowania mlecznych stałymi warto skonsultować się z dentystą, który oceni ryzyko i ewentualnie skieruje do ortodonty. Leczenie odbywa się zazwyczaj przy pomocy aparatów ruchomych typu twin-block i innych, które wymuszają na obydwu rodzajach zębów prawidłową pozycję. Mimo to w przyszłości może być konieczne założenie aparatu stałego, szczególnie w przypadku bardziej skomplikowanych wad zgryzu. Niektóre, skrajne sytuacje mogą wymagać interwencji chirurgicznej, polegającej na operacji szczęki czy żuchwy.

Rodzaje wad zgryzu u dorosłych i jak się je leczy

W przypadku osób, u których dawno już zakończył się proces wyrzynania się zębów stałych, najczęstszymi problemami ortodontycznymi są zaniedbania z okresu dzieciństwa. Różne problemy zdrowotne czy niewłaściwe nawyki mogą jednak prowadzić także do przesuwania się zębów, ich tłoczenia się czy rozchwiania. Dlatego u części dorosłych występują nabyte wady zgryzu.
Wszelkie wady zgryzu leczy się przy pomocy aparatu ortodontycznego, którego zadaniem jest mechaniczne wymuszenie na zębach prawidłowego ułożenia względem innych. Niekiedy może być jednak konieczna operacja, ponieważ nieprawidłowy kształt czy ułożenie szczęki i żuchwy względem siebie uniemożliwiają jakąkolwiek korektę uzębienia w sposób mało inwazyjny.

Jak można zapobiegać wadom zgryzu?

Nie wszystkim rodzajom wad zgryzu da się zapobiec. Niektóre, takie jak tyłozgryz czy przodozgryz, nie wynikają z nieprawidłowych nawyków w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa. Zawsze jednak warto zadbać o profilaktykę. Należy też zwalczać nawyk ssania smoczka czy kciuka do późnych lat dziecięcych, który może powodować otwarty układ uzębienia. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko wad u dziecka. Czujesz, że z uzębieniem Twojego malucha lub Twoim jest coś nie tak? Nie zwlekaj! Wybierz się do ortodonty i zaplanuj leczenie!